Cyllid Balchder Bro

Cyllid Balchder Bro

Wedi ei ariannu gan Llywodraeth y DU

Detholwyd Bwrdeistref Sirol Conwy’n un o naw o ardaloedd yn y Deyrnas Unedig a fydd yn derbyn hyd at £20 miliwn yn y deng mlynedd nesaf drwy Raglen Balchder Bro Llywodraeth y Deyrnas Unedig.

Nod y rhaglen yw hybu adfywiad a gwytnwch cymunedau.

Mater i’r Cynghorwyr yn awr fydd penderfynu pa fröydd a fydd yn elwa ar y cyllid. Byddant yn gwneud hynny ar sail meini prawf penodol, gan gynnwys:

• Faint o bobl sy’n byw yn yr ardal
• Lefel yr anghenion economaidd-gymdeithasol
• Mynegai Amddifadedd Lluosog Cymru.

Yr wythnos nesaf, bydd y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cyllid Adnoddau a’r Cabinet yn ystyried adroddiad sy’n cynnwys yr holl fanylion perthnasol cyn llunio argymhelliad.

Dolenni at y rhaglenni, adroddiadau a’r gweddarllediadau:

Democratiaeth Leol Conwy: Rhaglen Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Cyllid ac Adnoddau ddydd Llun, 5 Ionawr 2026, 10.00 am

Democratiaeth Leol Conwy: Rhaglen y Cabinet ddydd Mawrth, 6 Ionawr 2026, 10.00 am

Cwestiynau Cyffredin:

Beth yw pwrpas Balchder Bro?

• Nod Rhaglen Balchder Bro Llywodraeth y Deyrnas Unedig yw cefnogi adfywio a chydnerthedd cymunedol.
• Amcanion y Gronfa yw:
  • Cymunedau Cryfach
  • Mannau Llewyrchus
  • Pobl Grymus

Beth fydd Sir Conwy yn ei gael?

• Dewiswyd Sir Conwy fel un o 9 ardal newydd yng Nghyfnod 2b y gronfa.
• Bydd yr ardal yn derbyn hyd at £20 miliwn dros 10 mlynedd, gyda thua 63% fel grant cyfalaf a'r gweddill fel grant refeniw.
• Mae gan y gronfa feini prawf llym ynghylch ble a sut y gellir gwario'r arian

Beth yw'r meini prawf sy'n ofynnol i ddewis yr ardal a fydd yn derbyn yr arian?

• Rhaid i'r gymdogaeth a ddewisir fod yn un ardal gyfagos o fewn ffin yr awdurdod lleol.
• Rhaid i boblogaeth yr ardal a ddewisir fod rhwng 5,000 a 15,000 o drigolion.
• Rhaid i'r dewis ddefnyddio Mynegai Amddifadedd Lluosog Cymru (MALlC) fel y prif sail dystiolaeth.
• Rhaid i'r ardal ddangos angen economaidd-gymdeithasol sylweddol.
• Yng Nghonwy, mae dewis Cymdogaethau wedi defnyddio data MALlC 2025 wedi'i ddiweddaru, a ryddhawyd ar 27 Tachwedd 2025.
• Rhaid cyflwyno'r Cynnig Cymdogaeth i Lywodraeth y Deyrnas Unedig erbyn 9 Ionawr 2026

Pwy fydd yn rheoli'r arian?

• Bydd bwrdd cymdogaeth yn rheoli'r rhaglen gyda chefnogaeth Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy.

Sut fydd y Bwrdd Cymdogaeth yn gweithio?

• Bydd Bwrdd Cymdogaeth yn arwain datblygiad y Cynllun Balchder Bro (cynllun gweithredu) mewn partneriaeth â'r Cyngor. 
• Rhaid i'r aelodaeth gynnwys trigolion, Aelodau o’r Senedd, Aelodau Seneddol, aelodau etholedig, sefydliadau lleol a busnesau.
• Mae angen cadeirydd annibynnol, a benodir gan y Cyngor mewn ymgynghoriad â'r Aelod Seneddol lleol.
• Bydd y Cynllun Balchder Bro yn nodi blaenoriaethau ariannu lleol wedi'u llywio gan ymgysylltiad cymunedol ac wedi'u halinio â thri amcan y rhaglen.